วันตรุษจีนปี 2568 ซึ่งตรงกับวันพุธที่ 29 มกราคม ถือเป็นวันขึ้นปีใหม่ตามปฏิทินจันทรคติจีนและเป็นหนึ่งในเทศกาลที่สำคัญที่สุดสำหรับชาวจีนและคนไทยเชื้อสายจีน โดยมีธรรมเนียมปฏิบัติที่ส่งเสริมความเป็นสิริมงคลให้กับชีวิตตลอดทั้งปีใหม่
ความสำคัญของวัน ตรุษจีน
ตรุษจีน หรือ "ชุนเจี๋ย" (春节) เป็นการเฉลิมฉลองที่เชื่อมโยงกับการเปลี่ยนผ่านฤดูหนาวเข้าสู่ฤดูใบไม้ผลิ เดิมทีถือเป็นช่วงเวลาที่เกษตรกรจะเริ่มต้นฤดูกาลเพาะปลูกใหม่ หลังจากต้องหยุดการเกษตรในฤดูหนาวอันยาวนาน ตรุษจีนจึงเป็นเสมือนการเริ่มต้นสิ่งใหม่และความหวังสำหรับอนาคต โดยเทศกาลนี้จะกินเวลาประมาณ 15 วัน แต่ในประเทศไทย การเฉลิมฉลองหลักจะแบ่งออกเป็น 3 วัน ได้แก่ วันจ่าย วันไหว้ และวันเที่ยว
วันจ่าย: การเตรียมความพร้อมก่อนวันสำคัญ
วันจันทร์ที่ 27 มกราคม 2568 หรือ "วันจ่าย" เป็นวันที่ชาวจีนจะออกไปจับจ่ายซื้อของสำหรับการไหว้ ซึ่งประกอบด้วยอาหารคาวหวาน ผลไม้ และเครื่องเซ่นไหว้ต่าง ๆ เช่น ซาแซ (เนื้อสัตว์สามอย่าง) หรือ โหงวแซ (เนื้อสัตว์ห้าอย่าง) รวมถึงกระดาษเงินกระดาษทอง การเตรียมการนี้สะท้อนถึงความเคารพต่อบรรพบุรุษและเทพเจ้าที่เคารพนับถือ
อาหารที่ซื้อในวันนี้ไม่เพียงมีไว้สำหรับไหว้เท่านั้น แต่ยังเป็นการเตรียมความพร้อมสำหรับการเลี้ยงฉลองร่วมกับครอบครัวในวันเที่ยวด้วย
วันไหว้: การเคารพบรรพบุรุษและเทพเจ้า
วันอังคารที่ 28 มกราคม 2568 หรือ "วันไหว้" เป็นวันที่ชาวจีนปฏิบัติตามประเพณีที่มีมาแต่โบราณ โดยการไหว้ในวันนี้แบ่งเป็น 3 ช่วงเวลา ได้แก่:
- ไหว้เทพเจ้า (ตอนเช้ามืด) ชาวจีนจะตั้งโต๊ะไหว้เทพเจ้า เช่น ไหว้ตีจูเอี๊ย (เทพเจ้าประจำบ้าน) หรือเทพเจ้าที่เคารพนับถือ เพื่อขอพรให้ครอบครัวมีความสุข ความเจริญ และโชคลาภในปีใหม่ เครื่องเซ่นไหว้ประกอบด้วยซาแซ เหล้า น้ำชา และผลไม้มงคล เช่น ส้ม กล้วย และองุ่น
- ไหว้บรรพบุรุษ (ช่วงสาย) การไหว้บรรพบุรุษเป็นการแสดงความกตัญญูและรำลึกถึงผู้ล่วงลับ โดยมีการจัดโต๊ะอาหารที่ผู้ล่วงลับชื่นชอบ พร้อมกระดาษเงินกระดาษทอง เสื้อผ้ากระดาษ และแบงค์กงเต็ก
- ไหว้ไฉ่ซิงเอี้ย (ตอนกลางคืน) ในคืนก่อนวันตรุษจีน ชาวจีนจะไหว้เทพเจ้าไฉ่ซิงเอี้ย ซึ่งเป็นเทพเจ้าแห่งโชคลาภ เพื่อขอพรให้ครอบครัวและธุรกิจมีความมั่งคั่งและรุ่งเรือง โต๊ะไหว้จะถูกตั้งหันหน้าไปทางทิศที่เหมาะสมตามดวงชะตาของปีนั้น
วันเที่ยว: เริ่มต้นปีใหม่ด้วยความสุข
วันพุธที่ 29 มกราคม 2568 หรือ "วันเที่ยว" เป็นวันแรกของปีใหม่จีน สมาชิกครอบครัวจะมารวมตัวกันเพื่อเฉลิมฉลอง พูดคุย และอวยพรปีใหม่ให้แก่กัน รวมถึงแจก "อั่งเปา" (ซองแดง) ที่บรรจุเงินเพื่อเป็นสัญลักษณ์ของโชคลาภและความสุข ผู้คนมักแต่งกายด้วยเสื้อผ้าสีสันสดใส โดยเฉพาะสีแดงที่เป็นมงคล หลีกเลี่ยงสีดำและขาวซึ่งถือว่าไม่เป็นสิริมงคล
กิจกรรมสำคัญในวันนี้ยังรวมถึงการเดินทางไปเยี่ยมเยียนญาติพี่น้อง การมอบส้มให้ผู้ใหญ่ และการเริ่มต้นปีใหม่ด้วยอาหารมงคล เช่น เกี๊ยว ซึ่งมีลักษณะคล้ายกับเงินจีนโบราณ สื่อถึงความมั่งคั่งและโชคลาภ
ความเชื่อและข้อปฏิบัติที่สำคัญ
ตรุษจีนมีความเชื่อและข้อปฏิบัติที่สืบทอดกันมาหลายชั่วอายุคน สิ่งที่ควรทำและไม่ควรทำมีดังนี้:
สิ่งที่ควรทำ:
- ทำความสะอาดบ้านก่อนวันตรุษจีน: เพื่อขจัดสิ่งไม่ดีและต้อนรับโชคลาภ
- สวมเสื้อผ้าใหม่และสีมงคล: โดยเฉพาะสีแดง
- พูดคำมงคล: เช่น "ซินเจียยู่อี่ ซินนี้ฮวดไช้" ซึ่งหมายถึง "ขอให้โชคดีและร่ำรวยในปีใหม่"
- ให้และรับอั่งเปา: การให้ซองแดงเป็นการส่งต่อความโชคดีและความสุข
สิ่งที่ไม่ควรทำ:
- ห้ามกวาดบ้านในวันตรุษจีน: เพราะเชื่อว่าจะกวาดโชคลาภออกไป
- ห้ามพูดคำหยาบหรือเรื่องไม่ดี: เช่น เรื่องความตายหรือความยากจน
- ห้ามทำของแตก: การทำของแตกถือเป็นลางร้าย
- ห้ามสระผม: เชื่อว่าการสระผมจะล้างโชคลาภออกไป
การเสริมมงคลด้วยอาหาร
อาหารที่นิยมในช่วงตรุษจีนมีความหมายมงคล เช่น:
- ปลา: สื่อถึงความอุดมสมบูรณ์
- เกี๊ยว: แสดงถึงความมั่งคั่ง
- ขนมเข่งและขนมเทียน: สื่อถึงความหวานชื่นและความเหนียวแน่นในครอบครัว
- ผลไม้มงคล: เช่น ส้มที่หมายถึงโชคดีและความสุข
ตรุษจีน 2568: เริ่มต้นปีมะเส็งด้วยความสุข
ปีมะเส็ง 2568 เป็นโอกาสที่ดีในการเริ่มต้นสิ่งใหม่ ๆ ทั้งในด้านความสัมพันธ์ การงาน และการเงิน ตรุษจีนไม่เพียงเป็นเทศกาลแห่งความสุขและการเฉลิมฉลอง แต่ยังสะท้อนถึงวัฒนธรรมและความเชื่อที่ลึกซึ้งของชาวจีน การปฏิบัติตามธรรมเนียมเหล่านี้ไม่ได้เป็นเพียงการเคารพบรรพบุรุษและเทพเจ้า แต่ยังเป็นการส่งต่อความหวังและความโชคดีให้แก่คนรุ่นหลังด้วย
ดังนั้น ในวันตรุษจีนปีนี้ อย่าลืมเตรียมตัวให้พร้อมทั้งในด้านร่างกายและจิตใจ เพื่อให้ปีมะเส็ง 2568 เป็นปีที่เต็มไปด้วยความสุข ความเจริญ และความมั่งคั่งสำหรับทุกคนในครอบครัว!